... Nickel allergy...

Wśród osób, z którymi ostatnimi czasy miałam kontakt, spotkałam osoby cierpiące z powodu alergii na nikiel (uczulenie na ten metal stwierdza się u 17% dorosłych i 8% dzieci, kobiety uczulają się 4 razy częściej). Jest to bardzo podstępny pierwiastek. Należy do tzw. metali przejściowych, co wiąże się z jego dużą reaktywnością chemiczną. Problem z niklem zaczyna się od tego, iż jest to pierwiastek wszędobylski. Nie ma możliwości jego całkowitego wyeliminowania z otoczenia, co powoduje duże tarapaty dla osób uczulonych właśnie na niego. Jest to pierwiastek, który wchodzi w skład enzymów występujących w roślinach, bakteriach, grzybach, drożdżach i algach. Z kolei u zwierząt wyższych oraz u ludzi bierze udział prawdopodobnie w procesie erytropoezy ( proces powstawania w szpiku krwinek czerwonych).

Alergię na nikiel możemy podzielić na:

a. wyłącznie alergię kontaktową

b. kumulację - alergię kontaktową + alergię pokarmową.

O ile alergia kontaktowa jest w miarę łatwa do ogarnięcia, ponieważ wystarczy ograniczyć kontakt organizmu z alergenem, czyli unikać wszelkiego rodzaju wyrobów zawierających nikiel tj. biżuteria, zegarki, sztućce, monety, garnki, nożyczki, klamki, guziki, implanty stomatologiczne. O tyle alergia pokarmowa na nikiel już taka prosta w leczeniu nie jest. W takim przypadku należy zastosować dietę "niskoniklową", która nie jest łatwa do ułożenia. Nikiel występuję w prawie wszystkich produktach żywnościowych, dlatego typowa dieta eliminacyjna mogłaby spowodować bardzo duże niedobory pokarmowe w organizmie. Z tego też powodu zaleca się stosowanie diety o obniżonej zawartości niklu, która jednak nie wyklucza zupełnie wszystkich produktów zawierających nikiel, a unikanie głównie tych, które zawierają go w największej ilości. Bardzo ważne jest to, aby przy alergii na nikiel zadbać o ewentualne wyleczenie anemii, ponieważ przy małym stężeniu żelaza we krwi zwiększa się wchłanianie niklu z pożywienia. Aby zapewnić lepszą wchłanialność żelaza z pokarmów, należy zażywać witaminę C oraz produkty pochodzenia zwierzęcego.

PRODUKTY O BARDZO WYSOKIEJ ZAWARTOŚCI NIKLU, KTÓRE NALEŻY ELIMINOWAĆ Z CODZIENNEJ DIETY

1. Żyto, produkty pełnoziarniste, owies, proso, kasza gryczana, otręby, musli, nieoczyszczony ryż (brązowy), 

2. Suszone śliwki, wszelkiego rodzaju owoce z puszki, maliny, figi, migdały, orzechy laskowe, orzechy nerkowca, pistacje, sezam, orzeszki ziemne ( + przy dużej nadwrażliwości na nikiel, również wszystkie produkty z domieszką orzeszków ziemnych – należy czytać etykiety), ziarna słonecznika, kiełki, suszone owoce, siemię lniane, marcepan, mak

3. Soja i wszystkie produkty na bazie soi (czytać uważnie etykiety)

4. Rośliny strączkowe – fasola szparagowa, czerwona fasola, zielony groszek, soczewica, ciecierzyca, groch

5. Owocowe jogurty

6. Kakao, czekolada, mocna kawa, mocna herbata czarna, herbata zielona (235.57 mg niklu w torebeczce!), sok jabłkowy, soki z owoców cytrusowych, mleczko czekoladowe, piwo, wino, woda z kranu

7. Owoce morza, łosoś, śledzie, konserwy rybne, podroby

8. Por, sałata, szpinak, brokuły(w umiarkowanej ilości można), natka pietruszki, pomidory, koncentrat pomidorowy

9. Ser topiony

10. Suplementy diety zawierające dużą ilość błonnika, proszek do pieczenia

11. Margaryna ( do jej utwardzenia stosuje się mrówczan niklu!)

PRODUKTY DOZWOLONE PODCZAS STOSOWANIA DIETY O NISKIEJ ZAWARTOŚCI NIKLU

1. Banany ( z umiarem), jagody, brzoskwinie, gruszki, rabarbar

2. Jaja, ryby (oprócz tuńczyka, łososia, sardynek, śledzi), mięso, drób

3. Mleko i wszystkie produkty mleczne naturalne – kefiry, maślanki, jogurty naturalne, ser biały

4. Masło prawdziwe, miód

5. Ziemniaki, burak czerwony, kapusta pekińska, kalafior, brukselka, kukurydza, ogórek zielony, koper, bakłażan, jarmuż, cukinia, papryka, cebula i czosnek (z umiarem), grzyby

6. Płatki kukurydziane, kasza jęczmienna perłowa, kasza kus kus, kasza jaglana, ryż biały długoziarnisty, płatki jęczmienne, skrobia kukurydziana, makaron pszenny, spaghetti, popcorn, makaron ryżowy, pieczywo pszenne, ewentualnie graham (jeśli nie powoduje objawów).

Produkty o niskiej zawartości niklu, które mogą (ale nie muszą) nasilić objawy alergii to:

pomidory, cebula, marchew, jabłko, owoce cytrusowe

* UWAGA

Wszystkie nawet dozwolone produkty, mogą być zanieczyszczone niklem, gdy rosną na glebie zawierającej nikiel. Ponadto nie każdy z produktów zabronionych powoduje objawy alergii, dlatego należy metodą prób i błędów sprawdzać, które produkty nie służą, ponieważ jest to sprawa indywidualna każdego organizmu.

Przykładowy jadłospis dzienny

ŚNIADANIE	II ŚNIADANIE	LUNCH	OBIAD	KOLACJA
Serek wiejski 200g 2 kromki chleba pszennego (lub graham) z masłem Papryka czerwona 100g	Sałatka z melonem, fetą i bazylią1 Sok z brzozy	2 sztuki kiwi brzoskwinia	Cytrynowy kurczak2 50g ryżu Surówka z buraka i jabłka	1 jajo na twardo 100g papryki czerwonej 2 sztuki pieczywa chrupkiego

^1.  Sałatka z melonem, fetą i bazylią

Składniki na 1 porcję:

Melon 150g

Ser feta  30g

Garść rukoli

Oliwa z oliwek

Bazylia (świeża lub w proszku)

Przygotowanie:

Melona obieramy ze skórki, pozbywamy się pestek i kroimy w kostkę. Ser feta także kroimy w kostkę. Do 1 łyżki oliwy z oliwek dodajemy bazylię (albo posiekaną albo w proszku). Do miski układamy garść rukoli i dodajemy kolejne składniki: melona, ser feta, całość polewamy oliwą z oliwek z bazylią.

 ^2.  Cytrynowy kurczak

Składniki na 1 porcję:

150g piersi z kurczaka

60g pieczarek

1 łyżeczka oliwy z oliwek

½ łyżeczki mąki kukurydzianej

1 łyżeczka jogurtu naturalnego

Sok z wyciśniętej ¼ cytryny

1 szklanka bulionu (najlepiej warzywny przygotowany samemu)

Przygotowanie:

Filet z kurczaka pokroić na kawałki i podsmażyć na niewielkiej ilości oleju. Pieczarki pokroić na kawałki i również podsmażyć na patelni. Następnie zalać szklanką bulionu i dusić około 30 minut na małym ogniu. Jogurt wymieszać z mąką i sokiem  z cytryny, zalać mięso. Wymieszać i gotować,  aż sos zgęstnieje.

Bibliografia:

Low Nickel Diet in Dermatology. Ashimav D Sharma. From the Departments of Consultant Dematologist, DERMACARE Clinic, Bongaigaon, Assam, India

Role of Diet in Nickel Dermatitis. The Open Chemical and Biomedical Methods Journal, 2009, Volume 2

Nadwrażliwość na nikiel. Milena Wojciechowska, Katedra i Klinika Alergologii, Immunologii Klinicznej i Chorób

Wewnętrznych, Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Nikiel - alergen wyjątkowy. Od struktury atomu do regulacji prawnych. Śpiewak R, Piętowska J. Alergologia Immunologia 2006; 3 (3-4): 58-62.